Η ιστορία της Ευανθίας είναι το νήµα που µας συνδέει µε το παρελθόν.
Η Ευανθία Κουλάπογλου, Ελληνίδα από την Μικρά Ασία, ήταν µια γυναίκα
µε δύναµη ψυχής και αξιοσηµείωτο σθένος. Ταξίδεψε κατα τη διάρκεια
πολέµων και αναταραχών, ενώ υπέστη µεγάλες απώλειες µέχρι να ξεκινήσει
µαζί µε τις κόρες της µια νέα ζωή στην Κρήτη. Η Ευανθία γεννήθηκε από
ελληνική οικογένεια στην Καππαδοκία το 1870. Σε νεαρή ηλικία παντρεύτηκε
τον Γεώργιο Ουγιάρογλου, έλληνα έµπορο, µε τον οποίο απέκτησε έξι παιδιά.
Εξ’ αυτών έφτασαν στην ενηλικίωση µόνο τα τρία, ο Νίκος, η Αµφιθέα και η
Στρατονίκη.
Ο µοναχογιός τους ο Νίκος στρατολογήθηκε από το Τουρκικό κράτος στον
Ρωσοτουρκικό πόλεµο (1918-1919) και έπειτα από λίγο καιρό τα ίχνη του
χάθηκαν και κανείς δεν έµαθε τι απέγινε. Σύντοµα αρρώστησε βαριά και
πέθανε και ο σύζυγος της Ευανθίας, ο Γεώργιος. Έτσι, οι τρεις γυναίκες της
οικογένειας απέµειναν µόνες.
Μετά από την καταστροφή της Σµύρνης το 1922, η Ευανθία µε τις δύο της
κόρες αποφάσισαν να µετακινηθούν από την Καισάρεια της Καππαδοκίας στην
Κωνσταντινούπολη, προκειµένου να βρίσκονται κοντά σε ευρωπαϊκό έδαφος,
µιας και οι αναταραχές στην Ανατολή είχαν οξυνθεί. Με πολλές δυσκολίες
έφτασαν στο λιµάνι της Μερσίνας και επιβιβάστηκαν σε ελληνικό καράβι µε
προορισµό την Κωνσταντινούπολη.
Κατά την διάρκεια του ταξιδιού το καράβι πήρε εντολή να κατευθυνθεί στην
Κέρκυρα και να αποβιβάσει εκεί όλους τους επιβάτες.
Σύντοµα οι γυναίκες αντιλήφθηκαν ότι η επιστροφή τους στην Μικρά Ασία θα
ήταν αδύνατη. Πλέον, η ανάγκη βιοπορισµού ήταν επιτακτική.
Έτσι, η µεγαλύτερη κόρη, η Αµφιθέα, ως κάτοχος πτυχίου από το “ Κατά
Καισάρειαν Κεντρικόν Παρθεναγωγείον ” απευθύνθηκε στις αρχές του νησιού
και κατέθεσε το πτυχίο της, ζητώντας να αναγνωριστεί, ώστε να µπορέσει να
εργαστεί ως δασκάλα. Στην Ελλάδα του 1922 η ζήτηση για εκπαιδευτικούς
ήταν ιδιαίτερα αυξηµένη και ο διορισµός της Αµφιθέας άµεσος. Τα Ανώγεια της
Κρήτης έγιναν ο πρώτος της προορισµός.
Έτσι ξεκινάει η ιστορία της Ευανθίας,της Αµφιθέας και της Στρατονίκης στην
Κρήτη.Το 1935, 13 χρόνια µετά την άφιξη της στο νησί, η Ευανθία
έχοντας αποδείξεις για την περιουσία που άφησε στην Καππαδοκία µπόρεσε
να αγοράσει ως “ανταλλάξιµο” από την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδας
το οίκηµα το οποίο φιλοξενεί σήµερα το εστιατόριο “Ευανθία”.
Η κατασκευή του οικήµατος διακρίνεται χρονολογικά σε δυο εποχές. Την
εποχή της ενετοκρατίας δηµιουργήθηκε ο πέτρινος θόλος, ενώ το υπόλοιπο
ισόγειο και ο πρώτος όροφος κατασκευάστηκαν κατα την τουρκοκρατία. Μέχρι
την υπογραφή της συνθήκης της Λωζάνης το 1923, στο οίκηµα µέναν τρία
αδέρφια, κρήτες µουσουλµάνοι, οι οποίοι έφυγαν από την Κρήτη κατά την
ταυτόχρονη ανταλλαγή των ορθοδόξων χριστιανών και των µουσουλµάνων.
Η Ευανθία έζησε την υπόλοιπη ζωή της µαζί µε τις κόρες της στο Πέραµα
Μυλοποτάµου µέχρι τον θάνατο της το 1955.